Sprawy o rozwód i separację rozstrzygają sądy okręgowe. Pozew o rozwód lub wniosek o separację trzeba skierować do sądu okręgowego, w którym oboje małżonkowie mieli wspólne miejsce zamieszkania, jeśli choć jeden z nich dalej w tym okręgu mieszka. Reguluje to art. 41 kodeksu postępowania cywilnego. Gdy małżonkowie nie mieli wspólnego mieszkania albo też w chwili składania pozwu ani żona ani mąż nie mieszkają w okręgu sądu, gdzie mieli wspólne miejsce zamieszkania, pozew składa się do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania strony pozwanej. Jeśli żona mieszka w Łodzi, a mąż po rozstaniu w Gdańsku, pozew chce złożyć żona, to musi ona go złożyć do Sądu Okręgowego w Gdańsku. Mąż zaś musiałby złożyć pozew w Łodzi. Gdyby pozywany małżonek mieszkał na stałe poza Polską, wtedy pozew należy przekazać do sądu odpowiedniego dla miejsca zamieszkania małżonka składającego pozew. Pozew składa się w 2 egzemplarzach, ponieważ jeden z nich sąd wysyła do strony pozwanej.
Na sprawie sądowej należy spodziewać się sędziego oraz dwóch ławników. Sprawy o rozwód odbywają się przy drzwiach zamkniętych. Oznacza to, że na sprawę rozwodową wstęp mają tylko strony, wezwani świadkowie oraz po dwie tzw. osoby zaufania. Mogą to być osoby z rodziny lub przyjaciele, którzy mają wspierać podczas tych trudnych chwil. Oznacza to, że na sprawę rozwodową nie można wejść ot tak „obejrzeć”. Na sprawę rozwodową, jeśli nie została wezwana na świadka np. teściowa czy teść. Taka praktyka spowodowana jest osobistym charakterem spraw rozwodowych i poruszaniem często intymnych tematów.
Podczas sprawy rozwodowej sąd rozstrzyga kompleksowo o najważniejszych sprawach rodziny.